Minggu, 10 Mei 2009

SALAM JO SAMBAH

Badia japun di bangkahulu
Panembak kapa dari bangka
Bari ampun kami dek pangulu
Jaweklah salam dunsanak Palanta

Andak ka gunuang sikalibuik
Andak karimbo kayu jati
kayu gadang banyak babuah
Katigo jo kayu kamat
Gagok ganta badan manyabuik
Panghulu banyak nan sati
Rang gadang banyak nan batuah
Nan mudo banyak nan kiramat

Saluak ado detapun ado
Ba kain panjang tigo halai
Disasah nak urang padang
Disasah dimalah di hampaikan
Iyo di langkan nangko juo
Datuak ado sutanpun ado
Apolai nan cadiek pandai
Ragulah mato dek mamandang
Kamalah sampah ditibokan
Iyo ka palanta sajo SALAM sadonyo

SALAM sa ujuik dengan simpuah, ibarat bungka nan piawai,naraco luruih
main, daun indak basibak jo basisieh indak babateh jo bahinggo.
SALAM kapado niniak mamak nan gadang basa batuah, sandi andiko dalam
kampuang tampuak jo tangkai dinagari, kapa i tampek rang batanyo
kapulang tampek babarito.
Nan bak kayu gadang di tangah koto, ba urek balimbago matan, badahan
cupak jo gantang, barantiang barih jo balabeh, badaun rimbun jo adat,
babungo mungkin jo patuik, babuah kato nan bana.
Buliah baselo di ureknyo, dapek basanda di batangnyo gantungan cupak
nan duo, partamo cupak usali, kaduo cupak buatan.
SALAM kapado hulubalang jo panglimo sarato manti pagawai adat, parik
dalam pagagaran kokoh , urang na cadiak candokio, tau sarato pandai,
tau dirantiang ka mancucuak, tahu di dahan ka mahimpok sarato ranggeh
ka manyanggo, paham jo kieh kato bayang, takilek ikan dalam ayie, ikan
takilek jalo tibo, lah tantu jantan batinonyo, santan dirumah lah
barameh.
SALAM kapado baliau angku nan tuo, alim ulama cadiak pandai, bila
maulana jo tuangku sarato imam dengan chatib, urang arif bijaksano,
tagaknyo rintang bapituah, duduaknyo rintang bacamin kitab, nan tau di
halal dengan haram sarato sah dengan batil, palito nyalo maso di
dunia, bendangnyo sampai ka akhirat.
SALAM kapado nan mudo salendang dunia, nan capek kaki ringan tangan,
capek kai indak panaruang, ringan tangan indak pamacah, asa tarantang
duo sudah, bahati suci bamuko janiah, nan tau di malu dengan sopan
sarato raso jo pareso, raso dibao naiak nan pareso di bao turun.
SALAM ka pado bundo kanduang, limpapeh rumah nan gadang, sumarak
anjuang paranginan,
ibarat bungo di halaman, hiasan didalam kampuang pamenan dalam nagari,
kok hiduik tampek baniat, mati tampek ba naza, ka unduang- unduang ka
madinah, ka payuang panji ka sarugo, amban puruak aluang bunian, urang
nan duduak jo sukatan,kok hauih tampek mintak ayie, lapa ka tampek
minta makan.
Ujuik kato buah rundingan, sakironyo paham di kahandaki, bahubuang jo
maso nan ditampuah, dek maliek di ateh rupo, basiang ateh nan tumbuah,
tumbuah sarupo iko kini.syariat ado bahakikat, lahie kulik manganduang
isi, dilua nan tampak nyato, didalam kandungan ilmu, jikok dipiliah jo
ikhtiar, jikok aka dijalankan, jo tanang budi marangkak, ka ateh nyato
ta ambun jantan, kabawah jaleh takasiek bulan.lahie manjadi buah amal,
basilek dipangka karih, malinteh di ujuang padang, kato salalu ba
umpamo, rundiang nan banyak bakiasan.
Baa sakarang nagko kini, pihak diambo nan baru datang, sararak langkah
dari rumah, sa ayun lenggang di nan goloang, manuju palanta lapau
nangko,

Didoroang dek kandak bana
Di elo dek cinto hati
Dicubo cubo baraja
Tandonyo cinto ka nagari

Walau dima bumi dipijak
Disinan langik kito jujuang
Tapi bukan alasan nan bijak
Untuak kito lupo jo kampuang

Adat dikundang pai
Kok sara' lakek di tubuah
Walau ka tingga di lua bumi
Dipakai bapantang lusuah

Tapi.....Saketek nan mancameh
Ragu tibo bimbang nan datang
Kato taserak alun lai kameh
Pado cukuik banyak nan kurang

Bak manetek niro pinang, antah barayie antah indak, bak alu patah
patigo, musim pabilo kabataruak.
Badan umpamo padi salibu, awak tumbuah musim talampau. urek bagantuang
kajarami, rangkiang tinggi nan bahadang..........masuak karuang raso
ka indak, tampan kalapuak salamonyo.
Cameh bana badan sabatang, ka tunggak ampulua kayu, ka papan lebanyo
tangguang, tampan ka jadi sibiran sajo, antah kok rela dunsanak
bari..............................
Tapi................. dek punco alah tarosok

Calak calak ka ganti asah
Sambie manunggu tukang tibo
Ambo cubo cubo manarah
Dunsanak tingga mangatam sajo

Kok indak di garih nan pahek
Indak di takuak nan batabang
Tacancang lauak tangah alek
Tasabuik badan di nan sumbang

Kalilawa dipulau rimbang
Anak ruso mati tadabiah
Kok gawa toloang di timbang
Kok doso ampunkan labiah

Cupak panuah gantang balanjuang
Nyampang basuo saliter indak
usah salahkan sarueh batuang
Ambo manggantang nan kurang bijak

Untuak dunsanak kasadonyo, dek lah banyak dunsanak nan datang, dek
biaso juo manuruik adat nan bapakai, cupak tagak nan ba isi, kok mulia
alek dibao duduak, mulia tamu di bao naiak.
baa sakarang nangko kini...............
Satantangan dunsanak palanta kasadonyo, ketek indak disabuik namo,
gadang nan indak disabuikkan gala, sambah nan jatuah ka tangah tangah,
rundiang talewa ke nan rami.
Datang kok indak tapabasokan, tibo kok indak tamuliakan, himbau kok
indak tasahuti, tanyo kok kurang dapek jawek,maklumlah dunsanak
tantang itu .
Dek sulik balega di nan sampik, sarik manuka di nan tidak, ditambah
pulo kakurangnyo.
Darah nan baru satampuak pinang, umua umpamo satahun jaguang, akan
balun pandapek kurang, ulemu jauah sakali, tinggi badan di bao rueh,
gapuak hanyo di bao lamak

Baa toh sakarang kini nangko............

Tambilang dibaliak lansek
Sitaba dirumpun sarai
Ambo bilang sado nan dapek
Nan tingga untuak rang nan pandai

Tungkek galah amat di rajo
Salibu dibaliak papan
Kok salah tobatlah ambo
kok bana samo kito amalkan

Didalam surek nan ka tigoko
Ambo cubo manyampaikan
Pasan dari kito basamo
Untuak anak kamanakan

Kok untuang elok ratak tangan
Talakik mumbang jadi kalapo
Dek dunsanak toloang simakkan
Pasan hiduik dalam blog nangko.

TA APUANG -APUANG

TA APUANG APUANG
Dibaco untuang jo takadia
Indak nan mampu maramalkan
Anam bulan sabalun lahia
Tigo bulan dalam kandungan

Garih suratan jaleh sudah
Tingga dikito manjalani
Kok nasib dapek dirubah
Untuang, kuaso Nan Ilahi

Apo sajo nan di kakok
Kito hanyo ba usaho
Buliah sajo gadang harok
Nan hasienyo barubah tido

Ba cito cito satinggi langik
Untuang nan buruak tacapai tido
Ba usaho tunggang tunggik
Ratak ka malang bansaik juo

Langkah maut jo rasaki
Tamasuak jodoh manusia
Kito tingga manapek i
Tuhan nan punyo rencana

Sabalun aja bapantang mati
Itu kato urang bijak
Manyuruak bana kaparuik bumi
Nan tasuruak tatap tampak

Itulah ibarat jo umpamo
Kahidupan anak manusia
Banyak di kito nan tasuo
Kajadian di lua rencana

Akhianyo bak cando biduak
Ta apuang apuang dilautan
Ta apuang apuang di lautan
Tiok hari badanlah mabuak
Kamalah sampan den pauikkan

Den tahan ombak jo galombang
Karajo bak raso sio sio
Badan lah larek di lauik gadang
Nan pulau tacapai tido

Babagai sasa nan timbua
Sampai ka nasib basalahkan
Kasuruik langkah talanjua
Ka taruih badanlah anggan

Dicubo ba iman taguah
Lahie jo batin basangketo
Ditahan kasha jo kaluah
Ka badan tampak mularaiknyo

Layie cabiak pandayuang lah hancua
Di salo ombak sampan lah lapuak
Kasieh tatumpah ka taluak bayua
Cinto tasangkuik di tanjuang pariuak

Dencubo maniti buiah
Disalo ombak jo galombang
Batin seso hati lah padiah
Badanlah hanguih dek tapanggang

Oi syahbanda taluak bayua
Elokan baa sampan nangko
Walaupun nasi lah jadi bubua
Kok lai lamak den bari gulo

Tanjuang pariuak tulaklah baa
Tundokan sampan ka lauik lapeh
Santano karam indak den sasa
Pado ta apuang apuang cameh.

Pulau pisang, 24042006.
Y.Jambak.
(Jeritan batin anak Minang yg kawin bkn dgn orang minang)

AGAK - AGAK

AGAK AGAK

Panek rasonyo ma agaki
Payah mangana asa mulonyo
Manga co iko raso hati
Bak diguncang gampo rayo

Indak doh ado nan istimewa
Indak nan aneh ciek juo
Tapi katiko batuka ota
Ado lain nan taraso

Tasirek bana dalam bagarah
Ado rasio dalam kucindan
Panuah makna saribu antah
Sulik rasonyo diterjemahkan

Raso nan hilang dalam batin
Antah kama salamoko
Kini batamu di tampek lain
Nan indak disangko sangko

Dulu bakunci jo kuro kuro
Talatak dalam nurani
Hilang lanyok ba itu sajo
Lah latieh badan mancari

Kabek nan arek salamoko
Bapasak ampek bapangku limo
Panek nan punyo nak ma ungkai
Tibo nan kanduang rarak sajo

Antaro untuang jo suratan
Antaro nasib jo takadie
Lah dicubo bulak baliakkan
Ndak mampu rasonyo utak bapikie

Nyo indang badan jo budi
Nyo buai diri jo baso
Angan angan malambuang tinggi
Hati jo jantuang nan babungo




Tapi saketek nan maragu
Katiko timbua kabanaran
Mungkinkah ibilih nan marayu
Apo iko godaan syetan.

Ibarat mimpi ka bungo lalok
Bak kacimpuang pamenan mandi
Lah kanyang kito dek harok
Tasintak sadonyo pai

Kini antaro iyo jo indak
Bialah jadi kato antah
Pado manjadi agak agak
Elok rasonyo suruikkan langkah

Arok dek rono tarang bulan
Palito nyalo bapadami
Kok nyampang langik ditutuik awan
Kama suluah ka dicari

Itu kini nan barusuahkan
Banyak contoh nan tasuo
Punai di kayu nan ba harokkan
Balam disangka lah taniayo

Nan dikaja tak kunjuang dapek
Nan ditangan lah talapehkan
Pado manjadi buah upek
Eloklah iman di taguahkan

Bialah di dado dikunci mati
Dikana pasan urang tuo
Pado sanang di alam mimpi
Bialah susah di alam nyato…….

Barasian, 09032006. Y. Jamba